Teveel vitamine B12: Symptomen, oorzaken en hoe je het voorkomt

Vitamine B12 is een essentiële voedingsstof die een belangrijk rol speelt voor de functie van onze cellen. Te veel van deze vitamine kan echter schadelijk zijn voor je gezondheid. Een overvloed van vitamine B12 in het bloed kan ontstaan bij bepaalde ziekten en in zeldzame gevallen als gevolg van het verkeerde gebruik van supplementen of injecties.

Hoewel een overschot normaal gesproken eenvoudig door het menselijk lichaam wordt verwijderd, kan het helaas toch ongewenste effecten hebben voor je gezondheid. Wil je op een veilige manier het beste uit deze vitamine halen? In dit artikel laten we je zien hoe je dat doet.

Belangrijk om te weten

• Bepaalde ziekten en aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat er te veel vitamine B12 in je lichaam ophoopt, zoals problemen met de nieren, lever en sommige vormen van kanker.
• Een teveel aan vitamine B12 kan ongewenste symptomen en bijwerkingen geven die de huid, nieren en darmbacteriën beschadigen.
• Het gebruik van vitamine B12-supplementen veroorzaakt zelden overmaat bij gezonde mensen. Belangrijk is echter dat je ze met de nodige voorzichtigheid gebruikt. Dat geldt vooral voor mensen die ziek zijn of om andere redenen gevoelig zijn voor een overschot aan vitamine B12. Gebruik ook geen supplement als je deze niet echt nodig hebt.

Alles wat je moet weten over een overschot aan vitamine B12

Als je teveel vitamine B12 in je lichaam hebt, is dat een teken dat iets in je lichaam niet helemaal goed werkt. Een overschot aan de vitamine kan symptomen veroorzaken waar je erg goed op moet letten om ernstige schade te voorkomen. Lees verder om alles te weten te komen over de ophoping van teveel vitamine B12 in je lichaam.

Wat veroorzaakt een overschot aan vitamine B12?

Vitamine B12 is een wateroplosbare vitamine, wat betekent dat de vitamine in water opgelost wordt en via de urine wordt afgevoerd nadat ons lichaam eruit heeft gehaald wat het nodig heeft. Om deze reden komt het zelden voor dat een teveel aan vitamine B12 ontstaat door er te veel van in te nemen (1, 2).

Er zijn echter bepaalde aandoeningen die een teveel aan vitamine B12 in je lichaam veroorzaken. Het overschot kan in dat geval verergerd worden door supplementen in te nemen. De belangrijkste aandoeningen die dit probleem veroorzaken zijn (3, 4, 5, 6):

• Nierziekte
• Verschillende vormen van kanker zoals leukemie
• Leverziekten
• Polycythaemia vera (PV), een ziekte die een teveel aan rode bloedcellen veroorzaakt
• Overmatig gebruik van vitamine B12 uit injecties

Als je wilt beginnen met een vitamine B12-supplement maar je hebt een van deze ziekten, dan is het belangrijk dat je van tevoren je huisarts raadpleegt. Je lichaam zal het supplement in sommige gevallen niet goed kunnen verwerken, waardoor de vitamine zich ophoopt.

Hoeveel vitamine B12 is te veel?

De aanbevolen dosis vitamine B12 voor een gezonde volwassene is 2,4 microgram per dag (7). Met een uitgebalanceerd dieet dat niet vegetarisch of veganistisch is, zul je gemakkelijk voldoende vitamine B12 binnenkrijgen zonder supplementen te gebruiken.

Als je echter niet genoeg van de vitamine uit je voeding binnenkrijgt of als je lichaam om andere redenen een grote behoefte dan normaal heeft, kun je altijd je huisarts vragen om te starten met een supplement. De vraag is alleen, hoeveel vitamine B12 is te veel?

Sommige fabrikanten nemen aan dat veilige doses vitamine B12 in supplementen voor gezonde volwassenen variëren van 2 milligram per dag tot 1000 keer de aangegeven dagelijkse dosis. Terwijl injecties niet meer dan 1 milligram (8) mogen bedragen. We raden je aan om nooit meer vitamine B12 in te nemen dan de aanbevolen hoeveelheid hierboven, tenzij anders voorgeschreven door je arts.

Wat zijn de symptomen van teveel vitamine B12?

Een verhoogde vitamine B12-waarde in het bloed is meestal een teken van andere problemen. Er is daarom helaas nog maar weinig bekend over het effect van een teveel aan vitamine B12 in het bloed alleen.

Klinisch onderzoek onthult echter de bijwerkingen van een teveel aan vitamine B12. In het onderzoek werd de vitamine toegediend aan een vrouw met bloedarmoede (9). In dit geval werd cyanocobalamine, een vorm van vitamine B12, via injecties in het lichaam van de vrouw ingebracht. De symptomen die verschenen waren onder meer:

• Acne
• Hartkloppingen
• Ongerustheid
• Roodheid van het gezicht
• Hoofdpijn
• Slapeloosheid

Een ander onderzoek toont andere, matige symptomen die  verband houden met de inname van vitamine B12 in verschillende doses zoals maag- en darmklachten, een tintelend gevoel, koorts, gewrichtspijn, een gezwollen tong en een jeukende of rode huid (10 ).

Heb je last van kortademigheid, pijn op de borst, spierzwakte, veel dorst en meer drang om te plassen dan normaal? Neem dan direct contact op met je huisarts om je te laten onderzoeken.

Waar moet je op letten bij het gebruik van een vitamine B12-supplement?

Naast de symptomen die onmiddellijk kunnen optreden na de inname van een vitamine B12-supplement, zijn er onderzoeken die aantonen dat het verkeerde gebruik van een vitamine B12-supplement ook langdurige effecten kan hebben op een aantal organen. Hieronder zie je welke:

• Huid: Onderzoek toont aan dat acne kan ontstaan als gevolg van het gebruik van hoge doses vitamine B12 die wordt geïnjecteerd, in supplementen en in combinatie met vitamine B6 (11, 12).
• Nieren: Vitamine B12 kan de nierbeschadiging die is veroorzaakt door diabetes verergeren (13).
• Darmen: Hoewel vitamine B12 essentieel is voor de gezondheid van onze darmen (14), kunnen methylcobalamine en cyanocobalamine, de verschillende vormen van vitamine B12, de bacteriële kolonies en hun stofwisseling beïnvloeden (15). Om hier harde conclusies over te trekken, is echter nog meer onderzoek nodig.

Voor wie zijn vitamine B12-supplementen niet geschikt?

Als hoofdregel geldt dat als je een uitgebalanceerd dieet volgt dat niet vegetarisch of veganistisch is, en je lijdt niet aan een van de ziekten die we eerder noemden, je in principe beter geen vitamine B12-supplementen kunt innemen tenzij je arts dit aangeeft.

Hier bovenop geldt dat er een aantal groepen zijn, die bijzonder getroffen worden door het gebruik van een vitamine B12-supplement. Het gaat hierbij om de volgende groepen mensen (16, 17):

• die allergisch of gevoelig zijn voor kobalt of cobalamine
• die een hartoperatie zijn ondergaan
• met de ziekte van Leber, een erfelijke ziekte waarbij het zicht is verloren
• met bepaalde bloedaandoeningen zoals polycythaemia vera of leukemie
• die chlooramfenicol gebruiken

Vitamine B12: Wanneer en hoe moet je de vitamine innemen?

Aangezien vitamine B12 zo belangrijk is voor je gezondheid, moet je de beste manier vinden om de vitamine in te nemen en zo te profiteren van alle voordelen.

In welke voeding zit veel vitamine B12?

Vitamine B12 komt van nature alleen maar voor in dierlijke producten. Als je dierlijke producten eet, zul je daarom weinig moeite hebben om voldoende vitamine B12 uit je voeding te halen. De voedingsmiddelen die het rijkst zijn aan vitamine B12, zijn de volgende (18):

Als je vegetarisch of veganistisch bent, krijg je waarschijnlijk niet genoeg vitamine B12 uit je voeding binnen. Het wordt dan aangeraden om een vitamine B12-supplement te slikken of producten te gebruiken met toegevoegde vitamine B12.

Wanneer moet je een vitamine B12-supplement gebruiken?

Er zijn bepaalde situaties waarin je mogelijk een vitamine B12-supplement moet gebruiken. Hieronder zie je in welke gevallen het aan te raden is om een supplement in te nemen:

• Bij strikte vegetarische of veganistische diëten
• Bij ziekten zoals lupus
• Als er sprake is van ondervoeding
• Met maag- en darmproblemen die de opname van vitamine B12 verhinderen, zoals na een operatie of als je coeliakie hebt
• Tijdens de zwangerschap of het geven van borstvoeding

Bepaalde soorten vitamine B12 worden beter door het lichaam opgenomen dan andere vormen. Dit geldt ook voor het liposomale vitamine B12-supplement van SUNDT, een neusspray die je vitamine B12-waarden snel en langdurig verhoogt.

Omdat de SUNDT-neusspray het spijsverteringsstelsel omzeilt, kunnen ook mensen met bariatrische operaties voor obesitas of andere spijsverteringsproblemen hier baat bij hebben.

Hoe moet je vitamine B12 innemen?

Als je je vitamine B12 wilt verhogen, kun je kiezen voor supplementen of voor injecties. Hieronder geven we je een aantal aanbevelingen voor hoe je het beste gebruik maakt van beide:

Supplementen

• Vitamine B12 wordt het beste door het lichaam op een lege maag opgenomen. Probeer daarom altijd om het supplement voor het ontbijt in te nemen.
• Als je smelttabletten gebruikt, laat deze dan oplossen onder je tong en kauw er niet op.
• Als je een spray gebruikt, volg dan zorgvuldig de instructies van de fabrikant en eventueel je huisarts op.
• Vloeibare vitamine B12-supplementen moeten meestal niet worden gemengd met water of een sapje. Probeer ze in te nemen zoals aangegeven door de fabrikant.

Injecties

• Vitamine B12-injecties moeten worden voorgeschreven door een gezondheidswerker en worden toegediend door gekwalificeerd personeel.
• Als de behandelend arts een ander vertrouwd persoon heeft gemachtigd om de injecties te geven, zorg er dan voor dat alle instructies nauwkeurig worden opgevolgd.
• Voorkom krasjes op de injectieplaats om infectie te voorkomen.
• Raadpleeg onmiddellijk een arts als je last krijgt van pijn, ontstekingen, een rode of jeukende huid of vochtophoping op de injectieplaats.

Wat is liposomale vitamine B12 precies?

Vitamine B12, een wateroplosbare vitamine, verlaat het menselijke lichaam gemakkelijk via de urine, waardoor het zich niet in het lichaam ophoopt. Dat is misschien handig voor mensen die niet teveel vitamine B12 binnen willen krijgen, maar minder voor degenen die de voedingsstof echt nodig hebben.

Liposomale vitamine B12 is zowel in water als in vet oplosbaar, wat betekent dat de vitamine zich ook met vetten kan mengen en zo dus langer in het lichaam blijft zitten, wat gunstig is voor mensen die vatbaar zijn voor een lage B12-waarde.

Dit komt door de laag van liposomen die de vitamine beschermen tegen schadelijke externe factoren en de opname ervan vergemakkelijken. Bekijk het liposomale supplement van SUNDT voor meer informatie over de goede eigenschappen van deze vitamines!

Bekijk de liposomale vitamine B12-supplementen

Samenvatting

Vitamine B12 is een essentiële voedingsstof die een belangrijk rol speelt voor de functie van onze cellen. Te veel van deze vitamine kan echter schadelijk zijn voor je gezondheid. Een overschot aan vitamine B12 kan ontstaan bij het verkeerde gebruik van injecties of door ziekten die de opname van de voedingsstof verslechteren.

Als je te weinig vitamine B12 in je bloed hebt, kun je last krijgen van vervelende symptomen. Het wordt dan aangeraden om supplementen of zelfs vitamine B12-injecties te gebruiken. Als dit het geval is, vergeet dan niet om deze vitamine op een verantwoorde manier en in de juiste dosering te gebruiken. Je gezondheid staat tenslotte altijd voorop!

Vond je ons artikel over de gevolgen van een overschot aan vitamine B12 interessant? Vergeet dan niet het artikel te delen of laat hieronder je reactie achter. (Bron van de header afbeelding: Grechaniuk: 121683205/ 123rf.com)